Grote ontslagnamegolf in VS raast voort: ‘Covid zette voor mij alles in perspectief’

4,5 miljoen werknemers kondigden in november bij hun baas hun vertrek aan. Daarmee zwelt de ontslaggolf die sinds vorig jaar door Amerika raast, alleen maar aan. Het vorige record, van 4,3 miljoen ontslagbrieven in één maand, stamt uit september. The Great Resignation is de trend gaan heten, de Grote Ontslagnamegolf.

Sommige Amerikanen zijn buitengewoon open over hun beslissing er de brui aan te geven. Amerikaanse jongeren posten screenshots van de ontslag-sms’jes aan hun baas en op TikTok werd de hashtag #QuitTok (‘OntslagTok’) populair.

Een video waarin Gabrielle Ianniello (28) aan de hand van een foto van een deprimerend tl-verlicht bureau uitlegt waarom ze zonder alternatief haar baan heeft opgezegd, ging viraal. “Dit laat wel zien waarom niemand terug wil naar een kutbaan in het bedrijfsleven,” zegt ze in het filmpje.

“Covid zette voor mij alles in perspectief. Het leven is te kort, dit is hét moment om de stap te zetten,” zegt Ianniello nu. “Ik heb geen spijt, ik wou bijna dat ik het eerder had gedaan.” 

Innerlijke rust

In haar nieuwe bestaan als ondernemer draagt ze geen kokerrokken meer, werkt ze alleen nog over voor eigen gewin en schrijft ze haar e-mails als haar ongedwongen zelf, in plaats van het formele personage dat ze was in haar marketingbaan bij een vastgoedbeheerder. “Ik heb invloed op wanneer ik werk, hoe, met wie, hoeveel geld ik verdien.”

Ianniello geeft als The Corporate Quitter nu advies aan andere jongeren die van hun negen-tot-vijfbestaan af willen en net als zij online een inkomen proberen te verdienen. “Je bent het bedrijf waar je voor werkt niets verschuldigd,” vertelt ze volgers. “Innerlijke rust is het nieuwe succes.”

Dat is de boodschap van de ontslaggolf: Amerikanen zijn de werkdruk in hun land beu en willen betere arbeidsvoorwaarden en meer voldoening in hun werk. De term Great Resignation komt van psycholoog Anthony Klotz, werkzaam aan universiteit Texas A&M. Hij realiseerde zich vorig jaar dat het hele land tegelijkertijd thuis had gezeten, angstig voor een potentieel dodelijk virus, met tijd om na te denken over het leven.

Gebrek aan steun

Dat moest wel resulteren in een nieuw perspectief op hun leven en hun baan. Tel daarbij op dat de overheid een sociaal vangnet optuigde, dat veel mensen hun spaarrekening spekten toen alle openbare gelegenheden gesloten waren, en dat veel werkenden overweldigd werden door de combinatie van thuiswerken en de zorg voor hun kinderen. Er zou een Grote Ontslagnamegolf komen, voorspelde Klotz.

Vooral mensen die zich door hun werkgever niet gesteund voelden in de pandemie hebben het besluit genomen te vertrekken, bleek uit onderzoek van universiteit Stanford. In beroepen waarin onlinewerken de norm is, hebben ze plotseling een keur aan mogelijkheden ver buiten eigen stad of dorp. Een aanzienlijk deel probeert het ondernemerschap, zoals Ianniello. Sinds de pandemie kent de Verenigde Staten een half miljoen nieuwe freelancers.

Veel senioren

De meeste opgestapte werknemers werken overigens in lagelonenbanen in de horeca en de retail. In die sectoren worden tegelijk ook veel mensen aangenomen. De vertrekkers stappen dus op om elders een baan aan te nemen met meer salaris of werkuren die beter bij hun persoonlijke levens passen. Onder de miljoenen opgestapte werknemers is ook een flinke groep senioren die vervroegd met pensioen zijn gegaan.

Maar ook jongere werknemers besloten soms dat ze liever thuisblijven, omdat ze bang zijn voor corona of omdat ze zorg op zich hebben genomen. De Amerikaanse arbeidsparticipatie lag in februari 2020 op 63,3 procent en was in november gedaald tot 61,8 procent. Dat verschil van 1,6 procentpunt bestaat uit zo’n 5 miljoen mensen die zich hebben teruggetrokken.

Onder hen zijn opvallend veel moeders, waarschuwen economen van de Amerikaanse overheid. Vorig jaar waren 1,4 miljoen minder moeders aan het werk dan een jaar eerder. “Moeders dragen gemiddeld een zwaardere last van onbetaalde huishoudelijke taken en kinderopvang. Tijdens een pandemie die iedereen thuishoudt, verstoort die het vermogen actief tegen betaling te werken,” stelt Misty Heggeness, een van de onderzoekers.

Beperkte openingstijden

Winkeliers hebben nu moeite hun zaken open te houden, doordat de omikronvariant van het coronavirus ook nog eens veel mensen besmet thuishoudt. Warenhuis Macy’s beperkt vanwege personeelstekort in januari de openingstijden in alle filialen. Horecazaken hangen briefjes op die klanten waarschuwen voor gebrekkige service.

Grote ketens als Target en BestBuy hebben inmiddels hun lonen verhoogd. McDonald’s en Amazon bieden startbonussen die kunnen oplopen tot 3000 dollar. Wie hogeropgeleiden als Gabrielle Ianniello nodig heeft, moet vooral flexibiliteit en een goede balans tussen werk en privé bieden. “We dwingen onze werkgevers te verbeteren,” zegt ze. “Zodat we kunnen werken en leven, in plaats van alleen maar werken.”

Maar zitten werkgevers te wachten op iemand die eerder zo openlijk afgaf op het kantoorleven? Toen Ianniello online over haar leven als ‘zombie’ in haar marketingbaan begon uit te weiden, dacht ze niet na over wat potentiële volgende werkgevers daarvan zouden vinden, erkent ze.

Ze heeft voorlopig geen behoefte aan een nieuwe negen-tot-vijfbaan, maar als een werkgever negatief oordeelt over haar besluit te stoppen met een baan waarin ze zich niet gewaardeerd voelde, zegt dat meer over het bedrijf dan over haar, vindt ze. Ze hoopt dat haar onlinefaam als quitter zelfs een pluspunt kan worden in de hedendaagse arbeidsmarkt. “Uitgesproken zijn, authentiek, menselijk – dat is ook waar het bedrijfsleven naartoe gaat.”